W. Llewelyn Ellis, Y Meddyg o Blas Tanrallt yn ynad Hedd

Cadeirydd Newydd y Cyngor Sir.
Dr. O. Wynne Griffiths, Pwllheli.

Dymunwn longyfarch y gŵr hynaws a charedig, Dr. O. Wynne Griffiths, Pwllheli, ar ddyrchafiad i gadair lywyddol y Cyngor Sir. Mae y meddyg yn llwyr deilyngu y gadair, a'r syndod mawr ydyw ei fod wedi ei gadw ohoni cyhyd. Mae efe yn aelod o'r Cyngor ers ugain mlynedd. Bu iddo yn y flwyddvn 1895 ymladd brwydr etholiadol â'r diweddar Mr. Owen Evans, Broom Hall, yn mhlwyfi Abererch a Llanor, ac er fod Mr. Evans yn un o'r tirfeddianwyr mwyaf poblogaidd ac anrhydeddus ac yn perchen y rhan fwyaf o'r ffermydd a'r tai yn y rhanbarth bu i'r meddyg orchfygu. Yn mhen ychydig flynyddau etholwyd ef yn Henadur ar y Cyngor Sir, ond nid oedd y meddyg yn foddlon ar y sefyllfa hono a bu iddo ymladd brwydr am sedd dros Bwllheli chwe blynedd yn ôl, a dychwelwyd ef trwy fwyafrif mawr iawn. Mae Dr. Griffiths hefyd wedi cymeryd y dyddordeb mwyaf yn muddianau y dref. Y mae yn aelod o'r Cyngor Trefol ers 28 mlynedd ac yn Henadur ers 21 mlynedd a bu yn llanw y gadair Faerol gyda'g urddas ac anrhydedd am saith o flynyddau. Y mae yn ŵr adnabyddus a phoblogaidd a phob amser yn barod i godi a chynorthwyo y tlawd a'r anghenus.

Brodor o Nefyn ydyw, a mab i'r hen flaenor adnabyddus gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, y diweddar Capten Owen Griffiths, y PIas. Dilynodd y mab lwybrau y tad yn y peth hwn, ac y mae yntau yn ddiacon ers dros 30 mlynedd a bu yn llywyddu Cyfarfod Misol Lleyn ac Eifionydd o dro i dro.

Fel Rhyddfrydwr eiddgar ac egwyddorol. y mae wedi enwogi fwyaf arno ei hun. Bu yn arweinydd gwrthryfel fythgofiadwy y degwm yn Lleyn ac Eifionydd. Bu hefyd yn llywydd Cymdeithas Ryddfrydol Bwrdeisdrefi Arfon ac efe gafodd yr anrhydedd o lywyddu y cyfarfod mawr hwnw yn y pafiliwn, Caernarfon, pan y bu i'r Canghellydd, Mr. Lloyd George, draddodi yr anerchiad fythgofiadwy ar gyllideb 1905.

Y mae hefyd yn ŵr yr edrychir i fyny ato gan ei gyd-feddygon yng Ngogledd Cymru, ac etholwyd ef yn llywydd Cymdeithas y Meddygon dair blynedd yn ôl. Boed i'r meddyg hynaws gael oes hir a phrydnawn ddydd tawel i wasanaethu ei oes a'i genedl.

Yr Herald Gymraeg 16/03/1915

Y Meddyg o Blas Tanrallt yn ynad Hedd.
Da genym ddeall fod y Meddyg O. Wynne Griffith, Plastan'rallt, wedi ei wneud yn Ustus Heddwch yn Nghaernarfon dydd Iau diweddaf. Fel y gwyr lluaws mawr na fu yn fyr o gyflawni deugain mlynedd a wasanaeth cyson a gonest i'r cyhoedd yn ystod yr amser maith yna, a hyny yn hynod egwyddorol ac ar draul colli llawer o'i gysur personol mewn lluaws o gyfeiriadau.

Nis gwyddom am neb yn haeddu ei barchu a'r swydd yn fwy na'r Meddyg. Yr oedd wedi bod yn ei llanw yn rhinwedd ei swydd fel Maer y dref am flynyddau lawer, er mai am wahanol gyfnodau oedd hyny, ond bellach bydd yn adnabyddus arhosol fel Ynad, ac eiddunwn iddo bob llwyddiant i wneud cyfiawnder yn mhob achos.

Wele isod benillion telyn wedi eu cyfansoddi yn arbenig ar yr amgylchiad.

Heddyw gwelwn addfed ffrwyth
Egwyddor dan ei choron;
Er ei chadw'n hir dan len
Fe gura gwaed ei chalon;
Teilwng urddas Gwalia Wen
Yn disgyn ar y gwron.

Bellach rhoddwyd cyfle teg
I roi y wisg am dano,
Tyfu ddarfu iddi'n llawn
Flynyddau cyn ei urddo;
Dyna bris a chyflawn werth
Pob Ustus byw ac effro.

Cymro gwladgar ydyw ef
Fu'n ymladd ein holl frwydrau;
Pwy yn well a gawsom ni
I gynrychioli'n hawliau ?
Hoffus ŵr y Werin oll
Ac anwyl Wlad ein Tadau.

Deugain mlwydd fel Moses gynt
Yn arwain mewn anialwch;
Dyna oedd ei fywyd ef
Mewn yni a gweithgarwch;
Llawenhau y byddwn oll
Mae heddyw'n USTUS HEDDWCH.

W. Llewelyn Ellis
Yr Udgorn 11/07/1917

Poets